De rechthoekige bak voorop is de koeling. De uitlaat loopt daar doorheen om met een venturi een luchtstroom op te wekken. De koeling is met olie; dan wordt de motor warmer waardoor de petroleum beter verdampt. Tegen het pingelen wordt ook water in de motor geïnjecteerd
is de Hart Parr 22-45...wow wat schitterend zeg.!
Chris Clemens en zijn broer Henric uit Lisserbroek (Noord-Holland) stelden zichzelf - na vele jaren rondzwerven in de wereld van antieke trekkers - steeds hogere eisen. Ze waren uit op ‘écht wat aparts’. En dat lukte met de aanschaf van een Hart Parr 22-45 van bouwjaar 1907. In Europa is ook een trekker uit 1896 bekend, dus nog eens tien jaar ouder - maar ouder dan de Hart Parr #1781 van begin 1907 ga je er in de wereld niet veel vinden. We hebben het over een tijdgenoot van de Titanic, waarvan de bouw in 1909 startte.
Echte pioniers
De heren Charles W. Hart en Charles H. Parr waren echte pioniers in de trekkerindustrie. Ze bouwden in 1901 hun eerste exemplaar. Net als zijn leeftijdsgenoten eerder een stationaire motor die zichzelf kon rondrijden. In 1902 bouwde Hart Parr al de eerste trekker die echt was bedoeld om een ploeg te trekken. De 22-45 is daar een rechtstreekse afgeleide van. Chris Clemens: “In de VS is één 22-45 bekend die nog net even ouder is dan mijn trekker, maar we hebben het dus echt over het allereerste begin van de trekkergeschiedenis.”
Uit Amerika geïmporteerd
Hart Parrs van deze leeftijd zijn er in Europa nooit geweest. Een handelaar haalde dit exemplaar al in 1988 uit Saskatchewan (Canada) naar België. Even een proefritje maken was er niet zomaar bij; de trekker bleek niet helemaal compleet. Clemens: “Maar alles is tamelijk open geconstrueerd, dus je kunt behoorlijk goed bekijken hoe goed hij nog is. Prairietrekkerspecialisten kijken altijd graag even onder de zuiger. Dat kan bij deze motoren. Deksel eraf, en je ziet al aardig hoe de motor er aan toe is.”
De motor zat muurvast. Hij was op zich behoorlijk goed, maar de carburateurs waren niet compleet. En het frame was getordeerd - een zwak punt van alle vroege types van Hart Parr. Door de trekker volledig opnieuw te monteren kreeg Clemens met hulp van een vakman het frame weer goed. En met bijstand van enkele specialisten uit Amerika is het gelukt de motor compleet en aan de praat te krijgen. “Gelukkig is er nooit aan geschilderd; daarom vind je nog wat originele belijning en belettering terug. Dat ga ik ook mooi zo houden.”
Charles W. Hart en Charles H. Parr trokken in 1900 naar Charles City in Iowa omdat ze in Madison geen financiers vonden voor hun plannen. De eerste trekkers waren meer bedoeld om dorsmachines aan te drijven, maar al vanaf 1905 maakte Hart Parr een trekker die echt was ontworpen om een ploeg te trekken. Vanaf 1907 adverteerde de firma met de aanduiding ‘tractor’ en vanaf 1912 met ‘farm tractor’. Het bedrijf claimt, wellicht terecht, de bedenker van deze term te zijn. De Amerikaanse markt bepaalt de prijzen voor prairietrekkers. Reken erop dat verkopers biedingen onder $100.000 niet in behandeling nemen.
Prachtige oude opname van toen hij dienst deed met een ploeg erachter schitterend....wat knap van toen die tijd...ongekend..
Deel deze pagina